Polacy badają jedną z najstarszych i największych osad neolitycznego Półwyspu Arabskiego

2 grudnia 2024, 09:25

Kuwejcko-Polska Misja Archeologiczna, która od 15 lat pracuje w jednej z najstarszych i największych znanych osad na Półwyspie Arabskim, właśnie zakończyła kolejny sezon badań. Datowane na VI tysiąclecie p.n.e. stanowisko Bahra 1 znajduje się na pustyni Al-Subiyah w północnym Kuwejcie. Badania Bahra 1 dostarczają niezwykle ważnych informacji na temat wymiany kulturowej między neolitycznymi mieszkańcami Arabii, a wywodzącą się z Mezopotamii kulturą Ubaid, która rozprzestrzeniła się od Anatolii po Półwysep Arabski.



Otyłość czy nadciśnienie są bardziej szkodliwe dla mózgów mężczyzn niż kobiet

28 listopada 2024, 15:22

Czynniki ryzyka chorób układu krążenia, jak otyłość, powiązane są z przyspieszonym zmniejszaniem się objętości mózgu. Dotyczy to szczególnie tych obszarów płatów skroniowych, które są kluczowe dla pamięci i przetwarzania impulsów. Długoterminowe studium obserwacyjne pokazało właśnie, że u mężczyzn z czynnikami ryzyka rozwoju chorób układu krążenia, negatywne skutki dla mózgu pojawiają się o całą dekadę wcześniej (w połowie 6. dekady życia), niż u kobiet (w połowie 7. dekady życia).


Tajemnicze symbole na glinianych cylindrach. Czy mogą być najstarszym pismem alfabetycznym?

27 listopada 2024, 11:49

W 2004 roku na stanowisku Tell Umm el-Marra w zachodniej Syrii, w grobowcu z III tysiąclecia p.n.e. znaleziono cztery gliniane cylindry. Widoczne są na nich symbole, które sprowokowały naukowców do zastanowienia się, czy nie mamy tutaj do czynienia z wczesnym pismem. Jednak symbole te nie są pismem klinowym, a to jedyny system pisma, jaki znamy z Syrii III tysiąclecia przed Chrystusem. Profesor Glenn M. Schwartz, archeolog, który prowadził wykopaliska, rozważa możliwość, że to pismo alfabetyczne, pochodzące z około 2400 r. p.n.e. Jeśli ma rację, mamy do czynienia z sensacją na skalę światową, gdyż byłoby ono o 500 lat wcześniejsze, niż najstarsze znane pisma alfabetyczne.


Ormianie nie pochodzą z Bałkanów. Genetyka obala historyczne przekonania sprzed tysięcy lat

26 listopada 2024, 08:43

Jedna z dwóch najpopularniejszych teorii o pochodzeniu Ormian mówi, że są potomkami frygijskich osadników z Bałkanów. „Bałkańska teoria” pochodzenia zrodziła się za sprawą Herodota, który zauważył, że Ormianie służący w perskiej armii byli uzbrojeni na modłę frygijską. Teorię tę wsparli lingwiści, którzy w przeszłości klasyfikowali język ormiański w jednej grupie z językiem frygijskim i trackim. Najnowsze badania genetyczne każą jednak odesłać Herodotową teorię do lamusa.


Czesi znaleźli w słodkiej wodzie dziesiątki nieznanych wirusów, w tym prawdziwego giganta

21 listopada 2024, 11:49

Naukowcy z Centrum Biologii Czeskiej Akademii Nauk odkryli 40 nieznanych dotychczas wirusów występujących w wodzie pitnej, które infekują mikroorganizmy morskie. Pierwszy z nich, szczegółowo opisany Budvirus – którego nazwa pochodzi od Czeskich Budziejowic – należy do grupy gigantycznych wirusów (niektóre z nich są większe od bakterii) i atakuje jednokomórkowe glony, kryptomonady (kryptofity). Okazało się, że Budvirus odgrywa olbrzymią rolę w naturze, kontrolując zakwit glonów i utrzymując równowagę w środowisku wodnym.


Metody zapobiegania zapaleniu jamy ustnej u dzieci

13 listopada 2024, 20:01

Zapalenie jamy ustnej jest częstym schorzeniem, które wpływa na błonę śluzową jamy ustnej u dzieci, powodując dyskomfort i podrażnienie. W jego wyniku mały pacjent może odmawiać spożywania posiłków, jest rozdrażniony i płaczliwy. Sprawdź, co musisz wiedzieć o zapaleniu jamy ustnej u dzieci i poznaj najlepsze metody profilaktyki tej dolegliwości.


W korze mózgowej działają 24 różne sieci. Wiemy to dzięki oglądaniu filmów w czasie badań

8 listopada 2024, 10:29

Badacze z MIT, University of Cambridge i McGill University skanowali mózgi ludzi oglądających filmy i dzięki temu stworzyli najbardziej kompletną mapę funkcjonowania kory mózgowej. Za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI) naukowcy zidentyfikowali w naszej korze mózgowej 24 sieci połączeń, które pełnią różne funkcje, jak przetwarzanie języka, interakcje społeczne czy przetwarzanie sygnałów wizualnych.


Zaproszenie do VIII edycji Ogólnopolskiego Konkursu Astronomicznego „Astrolabium”

1 listopada 2024, 09:41

W imieniu Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i Fundacji Antares zapraszamy uczniów polskich szkół i ich nauczycieli do udziału w tegorocznej, już VIII edycji naszego Konkursu. Rejestracja uczestników jest otwarta!


Na Jedwabnym Szlaku w górach Uzbekistanu archeolodzy odkryli dwa nieznane miasta

29 października 2024, 10:36

Badania archeologiczne przeprowadzone w górach Uzbekistanu za pomocą drona wyposażonego w lidar zakończyły się odkryciem dwóch miast handlowych położonych na Jedwabnym Szlaku. To jedne z największych średniowiecznych miast udokumentowanych w górskich regionach dróg handlowych łączących Europę ze wschodem Azji. Miasta znalazł zespół pracujący pod kierunkiem profesora Michaela Frachettiego z Washington University w St. Louis i Farhoda Maksudova, dyrektora Narodowego Centrum Archeologii w Uzbekistanie


Czy kursy do matury online to skuteczna forma nauki?

25 października 2024, 07:49

Nauka do matury to dla wielu uczniów szkół średnich wyścig z czasem. Oprócz bieżącej nauki muszą już zacząć powtórki materiału, a niektórzy także nadrabianie zaległości. Poziom wiedzy wpływa w dużej mierze na wynik egzaminu, ale nie tylko. Znaczenie ma tu także umiejętność zapanowania nad stresem. Zarówno w jednym, jak i drugim aspekcie przyszli maturzyści szukają pomocy na kursach do matury online. Ale czy słusznie?


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy